Moskova’nın tarihi yerlerini, yeme-içme müessesinin yıldızlarını, parklarını, köprülerini, sabahın olmadığı club ortamlarını yavaş yavaş yazacağız. Buyrun, A’dan Z’ye Moskova rehberinden yakın.
A / ALT GEÇİT: Moskova yürümesi çok zor bir şehir. Haritada üç sokak olarak görünen mesafeyi aşmak için ortalama 20 dakika gerekiyor. Bunun en önemli nedeni Sovyet mimarisinin bir blok boyunca devam eden binaları; ikincisi de karşıdan karşıya geçmek için alt geçit sisteminin bulunması. Yukarıda, ışığın ve yaya geçidin olmadığı yerlerde karşı yakaya Türk usulü kendini yola atarak geçmek istersen polis ceza yazabiliyor. Bu yüzden herbiri Eminönü’nü andıran, bol dükkanlı alt geçitleri kullan. Şart!
B / BAKHMETEVSKY GARAGE: Rusya’nın Gustave Eiffel’i olarak bilinen Vladimir Shukhov ve avangard sanatçı Konstantin Melnikov’un 1926’da otobüs garajı olarak tasarladıkları bina, 2002’de bir diğer Rus mimar Aleksey Vorontsov tarafından aslına uygun olarak restore ediliyor. Bugün modern sanatın tapınağı, özellikle Rus çağdaş sanatçılarının mabedi. (Marina Rosch metrosu; 19A, Obraztsova sk.; tel: 495 645 05 20)
C / CLUBBİNG: Yerlisinden adetlerini öğrendik: Haftasonu 22:00 seansında yemeğe oturup, 01:00’de club yolu tutulurmuş. Club’a giderken güzel giyinmek, erkeklerin çoğunlukta olduğu bir kalabalıkla gitmek (bizdekinin tersine), içeri alınmama şansının olduğunu bilmek gerekirmiş. Bu önemli verileri deftere kaydettikten sonra da nereler güzeldir diye soruyorum elbette. İki önemli durak öne çıkıyor. 1. Moskovalı genç modacıların tasarımlarının sergilendiği butiği, akşam yemeğinde Tayland Meksika ve Akdeniz mutfaklarından spesiyallerin piştiği mutfağı, sabah ayılması için kahvaltı menüsüyle Solyanka özellikle burada yaşayan yabancıların gece mekanı (Kitay-gorod metrosu; 11/6 bldg 1, Solyanka sk.; tel: 495 221 75 57) 2. Giypsy hakkında birkaç şey. Kesilikle arabayla git, yürüyerek gelenlere çulsuz muamelesi yapıyorlar. Eğer 4-5 kişiysen masa ayırt ki içeri girerken bir elini böğrüne koymak yoluyla seni sokmadıklarını belirten işarete maruz kalma. Tercihen daha kimseler gelmeden, 00:00 sularında kapıda belir, sıraya, beklemeye, soğuğa katlanma. Sonra? İçerisi rengarenk, neşeli. Ortadaki havuza kızların doluşma saati gelmişse, eğlence başlamış demek, hemen katıl. (Polyanka metrosu; Bolotnaya naberezhnaya 3/4; tel: 7 495 669 8693)
Ç / CHERDAK: Son yıllarda gittiğim her şehirde karşıma çıkan bir diğer konsept: Anneannenin lambaları, dedenin koltukları, büyük dayının masası, kimden ne toplayabilirsen bul ve yemekli dükkan aç. Moskova’da da olduğunu duyunca gidip yerinde gördüm. Mekan çok güzel. Sabah beşe kadar açıklar (Kuznetskiy most metrosu; 7 Kuznetsky Most sk., üçüncü kat; tel: 495 628 7678)
D / DİDU: Çocuklar buraya bayılıyor olabilir ama kendi büyüyüp ruhu çocuk kalmış olanları çıkarmak mümkün değil. Didu’da her masanın üzerinde oyun hamurları var. Senden tek istenen dilediğin renkleri bir araya getirip yaratıcılığını kullanman, sonra da sanat eserini diler lambanın üzerine, ister kapı girişine bırakman (Turgenevskaya metrosu; 24, bld.2, Myasnickaya sk.; tel: 495 624 13 20)
E / ELEKTROZAVODSKAYA: Moskova metro duraklarını ayrı bir yazının konusu yapacak olsam da, Arbatsko-Pokrovskaya hattı üzerinde, İkinci Dünya Savaşı sırasında, 15 Mayıs 1944’te açılmış Elektrozavodskaya durağından bahsetmeden geçmek istemedim. Metronun yapımı sırasında ölen Vladimir Schuko ve Vladimir Gelfreich’in başyapıtı olan durağa erken saatlerde, boşken git, her detayı ayrı bir çerçevenin içine konacak güzellikte.
F / FLACON: Tasarım ofisleri, reklam şirketleri, küçük ölçekli medya gurularının toplandığı 21000 metrekarelik bu alanda parti, okuma, sergi ve daha pek çok aktivite yapılıyor. Özellikle havanın güzel olduğu bir zamana denk gelirsen, bahçesi piknik yeri gibi (Dmitrovskaya metrosu; 36, Bolshaya Novodmitrovskaya sk.; tel: 8 495 790 790 1)
G / GRAFFİTİ: Her şehirde duvar resmi, mural, graffiti peşinde koşan ben, Moskova’da park ve bahçeler müdürlüğü tarafından buna ayrılmış alan olduğunu öğrenince pek sevindim. Metroyla Medvedkovo ya da Babushkinskaya duraklarında inip Izymrydnaya 22, 28 k1 adresine denk gelecek Babushkinsky Park’a yürüyorsun (20 dakika civarında). Karşına çıkacak duvarlar, mural kaynıyor, mural!
H / HAMAM SEFASI: Turistin adeti: Spa, hamam, masaj; suyla kontakta olabileceği bir yerde, seyahatin tüm yorgunluğundan kurtulmak ister. O halde şimdi önereceğim yeri çok iyi dinliyorsun: Sanduny. İçinde John Travolta’nın havluyla oturmuş bulunduğu özel odalar; her metrekaresinde fotoğraf çekmek isteyeceğin bir dekorasyon, hamam seansı bittikten sonra karnını doyurman için de restoran var. Seyahatin son günü programına alınmalı, tüm eklem ağrılarından kurtulmalı. Derim (Trubnaya metrosu; 14 bldg 4, Neglinnaya sk.; tel: 495 625 46 31)
I / IZMAYLOVSKY PARKI: İnternetten araştırmalar Gorky Parkı’na gidin, uzaya ilk fırlatılmış roketi görün, kapısında durup müziğin sesine kulak verin diyor olabilir, ona elbette git, bak ama şehrin içinde park hayatını yaşamak istiyorsan benim önerim Izmaylovsky. Havanın güzel olduğu günlerde yoga yapan kadınlar, satranç oynayan beyler, balon festivali, kanalda kürek çekenler karşına çıkacak. Parkın ortasındaki ada üzerinde kurulmuş Pokhorovoskiy Katedrali’nin fotoğraflarını çekmeyi sakın atlama! (Izamailovskaya metrosu)
İ / İMDAT- BAR: İki kez dünya barmenlik şampiyonasını kazanan Dmitry Sokolov ve Rus geleneksel yemeklerini babaannesinden öğrenmiş Maxim Lesovik restoran/bar işletmeye karar verirlerse ortaya her “İmdat” dediğinde yardımına koşacak bir menü çıkar. Help-Bar’da sabah ayılmasına, midene bayram ettirecek Bavarya sosislerine, Meksika usulü fasulye çorbasına, her damağa uygun lezzet var (Belorusskaya metrosu; 27 bldg. 1, First Tverskaya-Yamskaya; tel: 495 995 53 95)
J / JAN – JAK: Moskova’da Fransızlar’ın takıldığı kahve Jan-Jak. Yemekler konusunda yıldızlı pekiyi veremesem de şarapları leziz, kahvesi sert, müzik’te Jacques Brel, Gilbert Becaud tınısı var. Paris’i özleyenler Jan-Jak’a (Arbatskaya metrosu; Nikitsky Bulvarı, 12; tel: 495 290 3886
K / STREET KİT: Saygıdeğer oyuncak severler; obje toplayanlar; duvarlarını, masalarını süslemek isteyenler ve o çanta benden başka hiçkimsede olmasın konusunda ısrarcı olanlar! Street Kit’in rafları seni bekler! Perşembe-Pazar 12:00-20:00 arasında açık (Dmitrovskaya metrosu; 36, Bolshaya Novodmitrovskaya sk.; tel: +7 495 646 78 26)
L / LEBEDEV’S COFFEE: Akşam yemeği için onca alternatif varken, biliyorum, en zoru günün ortasında güzel yemek yiyecek mekanı bulmaktır. O yüzden seni fazla zorlamadan adresi ben veriyorum: Lebedev’s Coffee. Erken öğle yemeğinde hala kahvaltı servis eden, biraz gecikmişsen etinin üzerine kek, hemen yanında kokusu tüm duyularını harekete geçirecek kahve servisi yapan bu mekanın olayı herşeyin organik olması. Diğer değişle vakti değilse kayısılı turta bulamazsın. İçinde kitap, t-shirt, internet, hemen her duvarda priz bulabileceğin bu dükkan, Moskova free-lance çalışanların buluşma noktası. Kim bilir kahveni içerken, iş bile bağlayabilirsin (Arbatskaya metrosu; 35, Bolshaya Nikitskaya sokak)
M / MOOD SWİNGS: Maison Martin Margiela, Comme des Garçons, Fiippa K, ACNE, Issey Miyake gibi pek çok markanın, sezondan özel, geçmiş sezondan ucuzlatılmış ürünlerini bulacağın Mood Swings’in hastası oldum! İçerisi Çarlık zamanından kalma bir apartman gibi dekore edilmiş (Arbatskaya metrosu; Nikitskiy Bulvarı, 17; tel: +7 495 695 88 35)
N / NA MELNİTSE: İtalyan, Fransız, havalı, etnik yemekleri bir kenara bırakıp, Rusya’da olduğunu anımsıyor ve babaanne elinden çıkma lezzetler için Na Melnitse’nin kapısından içeri giriyorsun. Izgara şeftali soslu kaz ciğeri; dana etiyle doldurulmuş lahana sarması; turşu; kuzukulağı çorbası buranın spesiyalleri arasında. Ortam? Çiftlik evindeymişsin, dışarıdaki kazığa bağlı atın seni bekliyor gibi (Krasnyie vorota metrosu; 24, Sadovaya-Spasskaya sk.; tel: 495 625 88 90)
O / OLDİCH DRESS & DRİNK: Bahar’ın kapsamlı olarak yazacağı bu dükkan şansına şehrin göbeğinde. Kendini karga zanneden muhabbet kuşuyla arkadaş olduktan sonra raflar arasında gezin, elbiseleri dene, masanın üzerinde güzel duracak kitaplardan birini al, sonra da alt katında gece 23:00’ten sonra kalabalıklaşmaya başlayan barında kokteylini yudumla. Dikkat! Özellikli tuvaleti görülmeli, elde fotoğraf makinesi gidip resimleri çekilmeli (Chehovskaya metrosu; 11, Bolshaya Dmitrovka sk. tel: +7 (499) 951 79 93 (Bar) / +7 (499) 951 79 95 (Dükkan)
Ö / ÖZEL ŞEF: Rusya’nın az bulunur kadın şeflerinden biri olan Tatyana Blotskaya, Karlsson’un mutfağına geçmişse, bıldırcın yumurtası ve keçi peyniri soslu dana tartar, basmati pirinçli horoz gibi ilginç lezzetler sen bekliyor demek. Mekanın dekorasyonu New York stilinde, ferah, bol ışıklı ve modern (Novokuznetskaya metrosu; 20, bldg 1, Ovchinnikovskaya Embankment; tel: 495 280 04 28
P / PLANETARIUM: Sovyet Sosyelist Cumhuriyetler Birliği zamanından beri uzayla yakın ilişkiler içinde olan Rusya’ya gelmişken 17000 metre içine kurulmuş Planetarium içindeki Universarium M9’da 9000 kayan yıldız, ve uzayın 10000 yıllık tarihini görebilirsin. Pek çok serge dokunabileceğin deneylerle sana dünyayı ve fiziği yaşama, anlama imkanı sunuyor (Barrikadnaya metrosu; Sadovaya-Kudrinskaya sk. 5, bld 1; tel: 495 221 76 90)
R / RECEPTOR: Salıları film gösterimi, Cuma ve Cumartesileri canlı müzik, haftanın her günü, duvarlarda sanatçılar tarafından yapılmış eserler…Menüsünde et değil, sadece balık bulunduran Receptor, vejeteryenler için biçilmiş kaftan olarak kendini konumlandırıyor. Kremalı mercimek, balkabağı çorbası, portakallı tuna balığı spesiyalleri arasında (Arbatskaya metrosu; 22/2, Bolshaya Nikitskaya sk.; tel: 495 695 66 86)
S / SİSTERS GRİMM: Buranın menüsünün en önemli özelliği yemeklerin Grimm Kardeşler’in ve arkadaşlarının çıktıkları seyahatlerde öğrendikleri, tattıkları ve alıp da Moskova’ya getirmek istedikleri lezzetler olması. Kanepeli özel odalar, dört yanda duvar kağıdı; ortam: rahat, huzurlu. Fiyatlar Moskova standartlarının altında, 1000 Ruble civarı (Chehovskaya metro durağı; 11, Stoleshnikov Lane; tel: 495 628 89 75)
Ş / SHAN TEA: ‘Kahve olmadan güne başlayamam’cılar için gerekli adresleri verdim, o halde ‘çaysız hayat hatadır’ diyenlere haksızlık etmeyeyim. Shan Tea’de dünyanın her yerinden gelme çaylar arasından seçimini yapıyor, sonra da eve getirmek için paketletiyorsun. O sırada sana demlik satmaya çalışabilirler, unutma her çayın bir içme usulü var (Kurskaya metrosu; 5 bldg. 4, Nigniy Susalnyi Lane; tel: 499 267 51 87)
T / TSİFERBLAT: Konsept kolay: “Vakit, nakittir”. Girişte sana bir çalar saat veriliyor. Bu içeri girdiğin zamanı belirliyor. Her dakika 1 Ruble. Çıkışta geçirdiğin dakika ederinde para ödüyorsun. Dışarıdan yemek getirmek serbest, içeriden almak muhtemel. İnternette zaman geçirmek, yaratıcı insanlarla tanışmak istiyorsan, ideal mekan (Chkalovskaya metro durağı; 12 Pokrovka sk.; tel: 962 964 67 86)
U / Uilliam: Şef Uilliam Lamberti mutfağı açık alana, restoranın tam ortasına koymuş çünkü dilersen gidip kendi yemeğin yapılırken bakabilir, hatta sebzeleri kesmeye yardım edip, evde yapmak için notlarını alabilirsin. Annesi bir İtalyan olan Uilliam, Akdeniz mutfağının Moskova’daki en iyisi olarak parmakla gösteriliyor ki, aradığımda yer bulunmamasından ve kapıdaki sıradan anladım. (Tverskaya metrosu; 20a, Malaya Bronnaya; tel: 495 650 64 62)
Ü / ÜST-BAŞ: Bazı dükkanlara girdin mi kredi kartında sonsuz limit, yanında alacağın paketleri taşıyacak araba olsun istersin ya, Hohlovka Original onlardan biri. Üstünü başını, ayağını, evini, masanın üzerini, duvarını; kısaca etrafında güzellikler görmek isteyeceğin heryeri düşünmüş, koleksiyonunu az bulunur Rus tasarımcıları ve eşi benzeri olmaz parçalardan oluşturmuş (Kitay-gorod metrosu; Hohlovskii alley,7; tel: 926 930 90 05)
V / V- ART: Victoria & Albert Müzesi, San Fransisco MOMA’da işleri gösterilen Vladimir Kagan’ın sandalyeleri; Hollandalı deha Verner Panton’un renkli lambaları; Gio Ponti’nin yanar dönerli objeleri; Kolombiyalı heykeltraş ve ressam Fernando Angulo’nun eserleri… Kısaca bir koleksiyoner evinin hoşuna gidebilecek her türlü eşya V-Art’ta sergilenmekte. İster sahip olmaya, diler sadece bakıp ilham almaya (Chehovskaya metrosu; Dmitrovsky lane, 7; tel: 7 985 920 88 51)
Y / YENİ HOSTEL: Uyumak için tek ihtiyacı bir yatak bir de bedava internet olanlardansan, doğru yeri sana veriyorum: Sleepbox. Her kabinin içinde çalışmak için masa, eşyalar için dolap var; duş ve tuvaletler ortak alanlarda (1 Tverskaya Yamskaya Street; tel: 7 495 989 410)
Z / ZVUKOVOY BARER: Gittiği her ülkeden plak toplayanlara doğru adresi vermeden bu yazı bitmiş sayılmazdı. Sana kolaylık olsun diye tüm arşivlerini internete yüklemişler, böylece gitmeden koleksiyonda eksik kalmış olanların listesini yapıyor, gider gitmez de mallarını topluyorsun. Ne sevdiğini bilmiyorsan da dert değil, burası High Fidelity filmindeki gibi müzikle yatıp kalkanların tekelinde. Onlar sana önerir, dinletir, hatta müzik zevkini değiştirir (Universitet metrosu; 70/11, Leninskiy Caddesi; tel: 495 318 69 82
Duygu KÖKSAL